काठमाडौँ । राष्ट्रिय सङ्ग्रहालयले अमेरिकाबाट फिर्ता ल्याइएका तीनवटा प्राचीन कलाकृति आज इतुम्बहालस्थित भाष्करदेव संस्कारित केशचन्द्रकृत पारावत् महाविहार संरक्षण समाजलाई हस्तान्तरण गरेको छ ।
उपप्रधानमन्त्री तथा सहरी विकासमन्त्री प्रकाशमान सिंहको प्रमुख आतिथ्यमा सम्पन्न कार्यक्रममा सङ्ग्रहालय प्रमुख अरुणा नकर्मीले ती सम्पदाहरू महाविहार संरक्षण समाजलाई औपचारिक रूपमा हस्तान्तरण गरिन् ।
हस्तान्तरण अघि सङ्ग्रहालय प्रमुख नकर्मी, संरक्षण समाजका अध्यक्ष प्रज्ञारत्न शाक्य, उपाध्यक्ष रमेशमान शाक्य, सचिव रत्नसम्भव शाक्य तथा काठमाडौँ महानगरपालिका–२४ का सदस्य रत्नाकर बज्राचार्यले हस्तान्तरणसम्बन्धी सम्झौतापत्रमा हस्ताक्षर गरेका थिए ।
फिर्ता गरिएका ती कलाकृतिहरूमध्ये ३०० वर्ष पुरानो चिन्तामणि लोकेश्वरको थाङ्का, ५७५ वर्ष पुरानो गगनसिंह भारोया र उनकी पत्नीसहितको थाङ्का (पौभा), र ३२१ वर्ष पुरानो केशचन्द्रसहितको भैरव समावेश छन्। यी सम्पदा वि.सं. २०३७ साल भदौ २९ गते चोरी भई अमेरिका पुगेका थिए ।
कलाकृति फिर्ता ल्याउने अभियानमा अमेरिकास्थित नेवाः गुठीका अध्यक्ष विजयमान सिंह र पुरातत्व विभागबीच समन्वय गरिएको थियो । कलाप्रेमी स्टेफन एककार्डले सिकागोस्थित आर्ट इन्स्टिच्युट अफ सिकागोमा ती कलाकृति प्रदर्शनीमा रहेको देखेपछि नेपाल पक्षलाई जानकारी गराएका थिए । सो आधारमा ती सम्पदा सन् २००३ मा चोरी भएर अमेरिका पुगेको पुष्टि भएको थियो । दुई दशक लामो प्रयासपछि ती कलाकृति फागुन १९ गते नेपाल ल्याइ राष्ट्रिय सङ्ग्रहालयमा सुरक्षित राखिएको थियो ।

हस्तान्तरण कार्यक्रममा उपप्रधानमन्त्री सिंहले नेपालका प्राचीन सम्पदाहरू फिर्ता ल्याउने कार्यमा संलग्न सबैलाई धन्यवाद दिंदै अब यस्ता सम्पदाको संरक्षणमा विशेष ध्यान दिनुपर्ने आवश्यकता औंल्याए ।

बागमती प्रदेशसभा सदस्य शैलेन्द्रमान बज्राचार्यले तीनै तहका सरकार सम्पदा संरक्षणमा सक्रिय हुनुपर्ने धारणा राखे । यस्ता सम्पदाहरूले भावी पुस्तालाई इतिहास बुझ्न मद्दत पुग्ने उनको भनाइ थियो ।

काठमाडौँ महानगरपालिका उपप्रमुख सुनिता डङ्गोलले सम्पदा फिर्ता गराउने कार्यमा लागिपरेका अभियन्ताहरूको सराहना गर्दै महानगरबाट संरक्षणमा आवश्यक सहयोग रहने प्रतिबद्धता जनाइन् ।

संरक्षण समाजका अध्यक्ष प्रज्ञारत्न शाक्यले महाविहारमै एक सङ्ग्रहालय स्थापना गरी कलाकृति सुरक्षित राख्ने व्यवस्था मिलाइएको जानकारी दिए । पटक–पटकको प्रयासपछि सम्पदा फिर्ता ल्याई पुनः आफ्नै स्थानमा पुनःस्थापना गर्न पाउँदा गर्व महसुस भएको उनले बताए ।

सङ्ग्रहालय प्रमुख अरुणा नकर्मीले राष्ट्रिय सम्पदाको पुनःस्थापना गर्न पाउनु सुखद भएको उल्लेख गर्दै, यस्ता सम्पदाको दीर्घकालीन संरक्षणमा सबै पक्षको सहकार्य आवश्यक हुने धारणा व्यक्त गरिन् ।

यस अगाडिको समाचार –

चोरी भएको ४४ बर्ष पछी पाँच सय पचास बर्ष पुरानो पौभाः नेपालमा फिर्ता