काठमाडौँ । इरानका क्रान्तिकारी र भ्रष्टाचार विरोधी नेता इब्राहिम राइसी राष्ट्रपतिमा निर्वाचित भएका छन् । उनको विजयीसँगै अमेरिका र उसका सहयोग देशहरुले चिन्ता व्यक्त गरेका छन् ।
राइसीले तीन प्रतिस्पर्धीलाई ठूलो मतले पछि पार्दै विजयी भएका हुन् । निवर्तमान प्रधानन्यायाधीश समेत रहेका राइसी अमेरिकाको कट्टर विरोधी हुन् । उनलाई अमेरिकाले प्रतिबन्ध लगाएको छ । अमेरिकाले पश्चिमा राष्ट्रले परिचालन गरेका एजेन्टलाई मृ’त्युदण्ड दिएको भन्दै प्रतिबन्ध लगाएको हो । तर, इरानभित्र राइसी क्रान्तिकारी र लोकप्रिय नेता हुन् ।
वर्तमान राष्ट्रपति हसन रुहानीसँगको चुनावमा ठूलो अन्तरले हारेको दुई वर्षपछि सन् २०१९ मा उनी न्यायापालिका प्रमुख भएका थिए । राइसीले भ्रष्टाचार नियन्त्रण र इरानको आर्थिक समस्या हल गर्ने आफू सबैभन्दा उपयुक्त पात्र भएको बताइएको छ ।
इरान विरोधी पश्चिमा राष्ट्रहरुले राइसीलाई सन् १९८० ताका राजनीतिक बन्दीहरूलाई दिइएको सामूहिक मृत्युदण्डमा छोड्दै आलोचना गरिरहेका छन् । साठी वर्षीय धर्मगुरु रइसीले आफ्नो व्यावसायीक जीवनको अधिकांश समय अभियोजनकर्ताको भूमिका निर्वाह गरेको अन्तर्राष्ट्रिय समाचार एजेन्सीहरुले बताएका छन् ।
इरानमा सर्वोच्च नेतापछि राष्ट्रपति दोस्रो वरीयतामा पर्छ । राष्ट्रपतिको आन्तरिक र वैदेशिक मामिलामा महत्वपूर्ण प्रभाव हुन्छ । तर राज्यसम्बन्धी सम्पूर्ण मामिलामा अन्तिम निर्णय सर्वोच्च नेता आयातोल्लाह अलि खामेनेईको हुने गर्छ ।
यसैबीच इजरेलले इरानमा राइसीलाई नयाँ राष्ट्रपतिमा निर्वाचित भएको चुनावलाई अन्तर्राष्ट्रिय समुदायले गम्भीर चासो दिनुपर्ने बताएको छ । इजरेलको विदेश मन्त्रालयका एक प्रवक्ता लिओर हैअतले रइसीलाई इरानको अहिलेसम्मकै कट्टरपन्थी राष्ट्रपति बताएका छन् । प्रवक्ताले नयाँ राष्ट्रपतिले इरानको आ’णविक गतिविधिहरू बढाउने भन्दै सजग गराएका छन् ।
राइसीले अगस्ट महिनाबाट पदभार सम्हाल्ने इरानी सरकारी संचारमाध्यमहरुले बताएका छन् । राष्ट्रपतिको आन्तरिक र वैदेशिक मामिलामा महत्वपूर्ण प्रभाव हुन्छ । तर राज्यसम्बन्धी सम्पूर्ण मामिलामा अन्तिम निर्णय सर्वोच्च नेता आयातोल्लाह अलि खामेनेईको हुने गर्छ ।
विजयी भएपछि राइसीले इरानमा क्रा’न्तिकारी, मिहिनेती भ्र’ष्टाचारविरोधी सरकार बनाउने प्रतिवद्धता जाहेर गरेका छन्
