अनलाइन डबली
काठमाडौं । लुम्बिनी विकास कोषका नवनियुक्त उपाध्यक्ष डा. ल्यहारक्याल लामा बुद्ध धर्मबारे अन्तर्राष्ट्रिय फोरमहरुमा प्रवचन दिँदै आएका व्याक्ति हुन् । उनको भिच्छु नाम खेन्पो छिमे छिरिङ हो ।
पूर्वराज्यमन्त्री तथा संविधानसभा सदस्य रहेका खेन्पोले बुद्ध धर्ममा विद्यावारिधी समेत गरेका छन् । खेन्पोलाई बुद्ध धर्मकै गुरु मान्ने गरिएको छ । उनले बुद्ध धर्मलाई विश्वमा फैलाउन र बुद्ध जन्मथलो लुम्बिनी नेपालमै हो भनेर अन्तर्राष्ट्रियस्तरमा स्थापित गर्दै आएका छन्
सिन्धुपाल्चोकको हेलम्बु गाउँपालिका वडा नम्बर १ मा जन्मिएका डा.ल्हारक्याल लामा बुबा पासाङ फुर्बा र आमा नोर्बु रानीको कान्छा सन्तान हुन् । उनले हेलम्बु र काठमाडौं बौद्धमा शिक्षा आर्जन गरेका थिए । खेन्पोले दक्षिण भारतको कर्नाटक राज्यस्थित मसुरीको निङ्मा विश्वविद्यालयबाट १२ वर्ष लामो अध्ययनपछि खेन्पो डिग्री हासिल गरेका छन् ।
खेन्पो शिक्षा हासिल गरेपछि उनले अमेरिका, युरोप र एसियाका विभिन्न मुलुकमा गएर बौद्ध दर्शनबारे प्रचारप्रसार गर्दै नेपाल र लुम्बिनीको पहिचान विश्वभरका बौद्धमार्गीबीच फैलाउने काम गरे ।
लामाले अन्तर्राष्ट्रियस्तरमा बुद्ध र लुम्बिनीबारे गरेको प्रचारबाट प्रभावित भएर तत्कालिन प्रधानमन्त्री प्रधानमन्त्री गिरिजाप्रसाद कोइरालाले २०५७ सालमा गुम्बा व्यवस्था विकास समितिको अध्यक्ष नियुक्त गरे ।
सात वर्ष गुम्बाको अध्यक्ष रहेका लामाले ७५ वटै जिल्लामा विदेशी धर्मको प्रभाव रोकथाम तथा बौद्धमार्गीमा जागरण ल्याउँदै बुद्धका उपदेश दिने अभियान चलाउँदै देशभर ३ हजार गुम्बा दर्ता गरे । अवैध रुपमा संचालन भएका गुम्बाहरुलाई राज्यको नियन्त्रणमा ल्याएर लामाले उल्लेखनिय काम गरेका थिए ।
दुई पटकसम्म संविधानसभा सदस्य र राज्यमन्त्री भइसकेका लामा अन्तर्राष्ट्रिय बौद्ध सम्मेलन (आईबीसी)को स्थायी कमिटी हुँदै सचिव पदमसम्म पुगेका छन् । सन् २०१६ देखि लामा आईबीसीका सचिवको जिम्मेवारी समाल्दै आएका छन् । आईबीसी सयौं देशका बुद्धिस्टहरुको छाता संगठन हो र यसमा सरकारहरु नै आबद्ध छन् ।
लामा बुद्ध, कपिलबस्तु र नेपालबारे अन्तर्राष्ट्रिय फोरमहरुमा प्रवचन दिन सक्ने व्यक्ति पनि हुन् । लामाले विश्व बौद्ध शिखर सम्मेलनमा भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीलाई बुद्ध र कपिलबस्तुबारे पाठ नै पढाएका थिए । मोदीले बेलाबेला बुद्ध र लुम्बिनीबारे विवास्पद अभिव्यक्ति दिँदै आएका छन् । तर लामाले मोदीलाई बुद्ध नेपालमै जन्मेको र लुम्बिनी नेपाली भूमी भएको पाठ पढाएका थिए ।
लामामाथि लागेका हातहतियार, अकुत सम्पती र दोहोरो नागरिकतालगायतका आरोपबारे नियमनकारी निकायले सफाइ दिइसकेका छन् ।
विश्व बौद्ध शिखर सम्मेलनमा लामा दिएको प्रवचन
