महाभारतमा जसरी द्रौपदी नभइ महाभारत बन्दैन वा अपुरो हुन्छ र त्यसैगरी नेपाली मौलिक चलचित्र ‘द्रौपदी’को नाम लिइएन भने मौलिक चलचित्र भन्ने शब्द नै अपुरो हुन्छ जस्तो लाग्छ । किनकी मौलिक चलचित्र दर्शकहरुले खोजिरहेका छन् । दर्शकको रुची पूरा गर्न सोही अनुसारको कथावस्तुसँग मेल खाने पात्र चयन गरेका हौं । ऋषिराज आचार्य, निर्देशक–‘द्रौपदी’
चलचित्र द्रौपदीको कुरा गर्दा हाम्रो दिमागमा फ्याट महाभारतको पात्रको झल्को आउँछ । महाभारतमा द्रौपदी भन्ने पात्र यदी नहुने हो भने त्यो महाभारत नै हुदैनथ्यो । महाभारत नै बन्दैन थियो कि जस्तो लाग्छ । अथवा त्यहाँ जुन किसिमका घटनाक्रमहरु छन् त्यो हुन्थ्यो कि हुँदैनथ्यो भन्ने हो । अपूरो नै हुन्थ्यो होला जस्तो लाग्छ । तर आज यही ओजनदार नामसँग हाम्रो कन्टेन्ट मिल्न गयो । फिल्मको कन्टेन्टमा पात्र द्रौपदी नै चाहिने भयो । महाभारतको द्रौपदी जो हुनुहुन्छ उहाँ पात्रको नाम फिल्ममा राखेको हुँ । तर यो फिल्म धार्मिक चाहीं होइन् ।
द्रौपदी पात्र नभइ फिल्म अपुरो हुने ठानेर यस्तो नाम राखिएको हो । महाभारतमा जसरी द्रौपदी नभइकन महाभारत बन्दैन र त्यस्तैगरी नेपाली मौलिक चलचित्रमा द्रौपदीको नाम लिइएन भने मौलिक चलचित्र भन्ने शब्द नै पूरा हुँदैन भन्ने लाग्यो । किनकी मौलिक चलचित्र दर्शकहरुले खोजिरहेका छन् । दर्शकको रुची पूरा गर्न सोही अनुसारको कथावस्तुसँग मेल खाने पात्र चयन गरिएको हो ।
द्रौपदीको कन्टेन्टमा नै कस्तो देखिन्छ भने हरेक पात्रहरु वास्तविक देखिनुपर्ने हुन्छ । कुनै चलचित्रमा अभिनय गरिसकेका चर्चित नायक नायिकालाई राखिंदा उहाँ नै होइन कि भन्ने दिमागमा आउथ्यो । तर द्रौपदीभित्र यस्ता पात्रहरु राख्नपर्ने भयो कि कर्णालीको जनजीवनसँग जोडिएका वास्तविकता आभाष गराउने तरिकाले नयाँ राख्नुपर्ने भयो । तर चुनौती के थियो भने नयाँले कस्तो गर्न सक्लान, पात्र कस्तो भेटिएला भनेर अडिसन नै राखेको थियौं । त्यहाँ करिब तीन सय ७९ जना कलाकारले अडिसन दिनुभएको थियो । अडिसनका तर्फबाट छनौंट गरेका हौ ।
म अभिनयको टिचर पनि हुँ । अडिसनमा केही मेरै विद्यार्थीहरु पनि हुनुहुन्थ्यो । छनोट गरिसकेपछि पनि लामो समयसम्म वर्कसप गराएर अनि कर्णाली पुग्नुभन्दा एकहप्ता अगाडि पुगेर त्यहाँको जनजीवन एवम संस्कृति बुझ्ने काम गरेका थियौं । त्यहाँ हामीले लेखेको स्क्रिप्ट र उहाँहरुले भोग्न परेको कुरा एउटै छ कि छैन भनेर बुझ्ने कोशिस गरेका थियौं । महत्वपूर्ण कुरा भाषाको थियो । कलाकारलाई स्क्रिप्टबारे बुझाइरहँदा त्यहाँ पहिला घुलमिल गराएका थियौं । रियल देखाउनको लागि नयाँ कलाकार छनोट गरिएको र धेरै मेहेनत गर्नुपरेको छ ।
यो फिल्मले सिने क्षेत्रलाई नौलो सन्देश त दिने भइगयो त्यो भन्दापनि समाजलाई राम्रो सन्देश दिने प्रयास गरेका छौं । फिल्ममा हाम्रै वनपाखा, गाउँ, समाज, हाम्रै घरमा पनि कति धेरै कथा छन् । कथा लिनको लागि बाहिर जानै पर्दैन । विदेशको कुरा गर्दा साउथ फिल्महरु कति चलेका छन् । कोरियन फिल्मको भाषा बुझ्दैनौं तर सबटाइटलमा समेत हेरिरहेका छौं । जहाँ चलेको छ त्यहाँ उनीहरुले आफ्नो कल्चर देखाइरहेको छन् । त्यसैले नेपालमा पनि आफ्नो संस्कृति देखाउन सकियो भने सुन्दर देश पनि सँगै देखाउन पाइन्छ । आफ्नै देश सबैले देखेका छैनन् । तर फिल्ममार्फत देश बुझ्न र देख्न सक्नुपर्छ भन्ने हो ।
नेपाल सुन्दरताको धनी देश हो है भनेर विदेशमा पनि चिनाउन सकिन्छ । मौलिक कन्टेन्ट खोजौं भने नेपाली चलचित्रका लागि राम्रो सन्देश पनि प्रवाह गर्न सकिन्छ । र अर्को कुरा भनेको द्रौपदी समाजको लागि चाँही नारी शसक्तिकरणको कथा पनि हो । यसमा कोही हिरो छैन् । कुनै पात्र खोजेर आउने फिल्म नै होइन । द्रौपदीमा कन्टेन्टलाई नै हिरो मानेका छौं ।
मैंले यसअघि धेरै चलचित्र बनाएको छु । कुनैले एकदम राम्रो व्यापार गरेका छन् । कुनैले विदेशमा अवार्ड पनि पाएका छन् । र द्रौपदी पनि विश्वका केही फेस्टिभलहरुका पठाइसकेका छौं । अन्तर्राष्ट्रिय फिल्म फेस्टिभलमा छनोट भएको छ । नेपालबाट द्रौपदी भनेर समाचारहरु आइरहेका छन् । त्यो भनेको त नेपाली चलचित्रभित्र मौलिकपन के छ खोज्ने रहेछन नि । उनीहरुलाई नयाँ लाग्ने वित्तिकै यस्तो पनि हुन्छ र भन्ने लागेर नै छनोट गर्ने रहेछ नि ।
फिल्म बनाउने क्रममा नेपालका लागि मात्रै होइन विश्वव्यापीकरण गर्नुपर्छ भन्ने सोच राख्नुपर्छ । विदेशीहरुले पनि हाम्रो सिनेमा हेर्छन्, सवटाइटल राखिदिएका हुन्छौं । हाम्रो सिनेमा हेर्नुपर्छ भनेर अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा जाओस भनेर देखाउन खोजेका पनि हौं ।
द्रौपदीका कथाबस्तु, परिवेश र पात्रहरु महाभारतसँग केही मिल्छ होला । धेरैले काठमाडौंमा बसेर नेपालको बारेमा कथा लेख्ने गरेको वा कल्पना गरेको सुन्छौं । तर त्यो असम्भव छ । काठमाडौं मात्र नेपाल होइन । हामी कुना कन्तरासम्म पनि पुग्नुपर्छ । त्यहाँको दुःख पीडामात्र छैन सुन्दरतापनि छ । नेपाली नारीहरुले यतिधेरै पीडा भोग्न परेको छ नि त्यो सोच्दा र सुन्दा पनि आँसु आउँछ । द्रौपदी हेर्दा कति दर्शकलाई पीडा महशुस हुन्छ होला । जति दुःख पीडा भएपनि नारीले सहरी क्षेत्रमा सुख पाएको मात्र देखाइन्छ । हामीले देखेको पनि त्यही हो । तर यस्ता विकट क्षेत्रहरु छन् जहाँ नारी पीडामा छटपटिरहेका छन् । द्रौपदी हेरेपछि नारी शसक्तिकरणका लागि रगत उम्लनसक्छ । त्यसैले हरेक नारीले यो छुटाउनै हुँदैन । यसमा द्रौपदीले गर्नुभएको दुःख र महशुस गरेको केही चाहीं पक्कै मेल खान्छ ।
मेरा लागि द्रौपदी ठूलो पर्दाको छैठौं सिनेमा हो । मैंले टेलीफिल्मबाट करियर सुरु गरेको हुँ । ‘आफन्त’, ‘यात्रा जिन्दगी’को भन्ने सिरियल एकदमै चर्चित भए । मैंले अभिनय गरेको चाँही यो पहिलो चलचित्र हो । यसमा आफैंले गरेको अभिनयले मात्र न्याय गर्छजस्तो लाग्यो । चार वर्ष अध्ययन गरेर बनाएको चलचित्र भएकाले राम्रो सफलता मिल्छ भन्ने अपेक्षा गरेको छु ।
केही समय अगाडिसम्म नेपाली चलचित्रको अवस्था राम्रो थिएन तर पछिल्लो समय मौलिक नेपाली चलचित्रलाई दर्शकहरुले धेरै नै माया गर्नु भएको छ । हामीले नकरात्मक पक्ष होइन सकरात्मक पक्षतिर अलि बढी हेर्नुपर्छ । मौलिक नेपाली चलचित्र दर्शकहरुले खोज्जु भएकाले द्रौपदी फिल्म चल्ने कुरामा एकदमै ढुक्क छु । ट्रेलर र टिजरलाई जसरी मन पराउनु भएको छ, त्यो हिसाबले एकदमै राम्रो चल्छ जस्तो लागेको छ ।
यसको साथै ‘कर्णाली काटौंला’ भन्ने गीतले राम्रो चर्चा पाइरहेको छ । सोही गीतलाई लिएर कन्सर्ट गर्न र द्रौपदी पनि शो गर्न भनेर विदेशबाट निम्ता गरिसक्नुभएको छ । यसले थप उत्साहित गराएको छ । फिल्ममा रहेका पात्रहरु कर्णालीकै मौलिक हुनभन्ने भान पर्नेगरी मेहेनत गरेका छौं ।
‘द्रौपदी’ बच्चादेखि वृद्धसम्म सबैले हेर्न मिल्ने चलचित्र बनेको छ । युनिभर्सल प्रमाणपत्र पाएको छ । यो सबै तह, वर्गका परिवारसहित बसेर आनन्दले हेर्न मिल्ने फिल्म बनेको छ । वृद्धाहरुलाई हामीले देखेको भोगेको कुराहरु देखाउनु भएछ भन्ने जस्तो लाग्ने, अहिलेका पुस्ताहरुले यस्तो पनि हुन्छ र भन्नेजस्तो लाग्ने, धन्य यस्तो भोग्नु परेन भन्नेखालको फिल्म बनेको छ ।
विदेशमा पनि चलाउने प्रयास पनि भइरहेको छ । चलचित्र यति धेरै बनिरहेका छन् कि सबै चलचित्र सँगै चलाउन सम्भव नहुने रहेछ । नेपालमा रिलिज भएपछि विदेशका पनि धेरै ठाँउमा लाग्छ नै । अमेरिका, अष्ट्रेलिय र युरोपमा रिलिज गर्छौं । जापानमा भने निश्चित भइसकेको छ ।
वास्तवमा यतिबेला नेपाली चलचित्रको भविष्य एकदमै राम्रोपनि देखिरहेको छु । कुनै समय यति धेरै पढेर पनि फिल्म क्षेत्रमा किन लाग्या भनेर निरुत्साहित गर्नु भएको थियो । फिल्ममा लाग्न पनि पढ्नुपर्छ भनेर पनि भन्ने गर्नुहुन्थ्यो तर अहिले सोच परिवर्तन हुँदै गएको छ । दर्शकहरुले मेरो टेलीसिरियलहरु जसरी माया गर्नु भएको थियो त्यसरी नै द्रौपदीलाई पनि माया गर्नुहुन्छ भन्ने विश्वास लिएको छु । (चलचित्र ‘द्रौपदी’का निर्देशक ऋषिराज आचार्यसँग नेपाल न्यूज बैंकले गरेको कुराकानीमा आधारित)
