काठमाडौँ । चीनले स्विचबल आत्मघाती ड्रोन सार्वजनिक गरेको छ । यस्तो ड्रोन चीन्ले पहिलो पटक सार्वजनिक गरेको छ । चीनको सरकारी स्वामित्वको कम्पनी चाइना एरोस्पेस साइन्स एन्ड टेक्नोलोजी कर्पोरेशनले बनाएको ड्रोन बारूदले सुसज्जित हुनुको साथै जासुसी गर्न र आक्रमण गर्न सक्ने बताइएको छ । यस आत्मघाती ड्रोनको नाम एफएच–९०१ दिइएको छ ।

चीनले ड्रोन प्रक्षेपणको भिडियो सार्वजनिक गरेको छ । भिडियोमा एफएच–९०१ ड्रोनले ट्याङ्कीमाथि हमला गरेको देखिएको छ । भिडियोमा ड्रोनको हमलापछि ट्याङ्क पूरै ध्वस्त भएको देखिन्छ । यति शक्तिशाली ड्रोन विश्वमा कसैसँग नभएको दाबी समेत गरेको छ ।

चीनको सरकारी मिडिया ग्लोबल टाइम्सका अनुसार एफएच–९०१ लाई अमेरिकाको स्विचबल ड्रोनसँग तुलना गरिएको छ । अहिलेसम्म विश्वमै अमेरिकी स्विचबल ड्रोनलाई शक्तिशाली मानिन्छ । अमेरिकाले युक्रेनमा रुसी सेनामाथि यही ड्रोनबाट हमला गरिरहेको छ । एफएच–९०१ ले जमिन र फाइटर प्लेन वा ठूलो ड्रोनबाट पनि निसानामा मार हान्न सक्छ । यसमा उच्च गुणस्तरका क्यामेरा र सेन्सरहरू छन् । ड्रोनले छुट्ट्याउन नसकिने विस्फोटक पदार्थसहित लक्ष्यमा हमला गर्न सक्ने चीनले दाबी गरेको छ ।

२००४ देखि चाइना एरोस्पेस विज्ञान र प्रविधि निगमले सीएच र एफएच सीरीजका धेरै ड्रोनहरू विकास गरेको छ । चिनियाँ ड्रोनहरु धेरै देशहरुमा निर्यात पनि भइसकेको बताइएको छ । यी ड्रोनहरूले हवाई भूभौतिक अन्वेषण, वन फायर फाइटिंग, आपतकालीन उद्धार र आपतकालीन म्यापिङ जस्ता कार्यहरू गर्न सक्छन् ।

यी ड्रोनको निर्माणका क्रममा कम्पनीसँग जम्मा भएको अनुभव र डाटाका कारण ड्रोनको कार्यसम्पादनमा निरन्तर सुधार भइरहेको छ । दुश्मनलाई भाग्न नदिन एक झुण्ड ड्रोन जस्तै प्रयोग गर्न सकिने बताइएको छ ।

ड्रोन टेक्नोलोजी के हो ?

जब धेरै ड्रोनहरू एकसाथ मिसन पूरा गर्छन्, यो प्रणालीलाई ड्रोन स्वार्मिङ वा स्वार्म ड्रोन टेक्नोलोजी भनिन्छ। यसमा एक मदर ड्रोन छ, जसबाट धेरै साना ड्रोनहरू निस्कन्छन् जुन विभिन्न लक्ष्यहरूमा आक्रमण गर्न सक्षम छन् । यसमा एक मदर ड्रोन छ, जसबाट धेरै साना ड्रोनहरू निस्कन्छन् जुन विभिन्न लक्ष्यहरूमा आक्रमण गर्न सक्षम छन्।

उच्च संख्याका कारण दुश्मनका एन्टी—एयरक्राफ्ट गन वा मिसाइलहरू पनि उनीहरूविरुद्ध प्रभावहीन साबित हुन्छन्। यो नयाँ टेक्नोलोजीले भविष्यमा सम्पूर्ण युद्धको दृश्य परिवर्तन गर्ने क्षमता राख्छ । यो प्रविधि बिना सम्पर्क युद्ध अर्थात् मानवीय सम्पर्कविनाको युद्धमा निकै महत्वपूर्ण साबित हुनेछ ।

चीनको यो नयाँ ड्रोन अमेरिका र भारतका लागि ठूलो खतरा बन्न सक्ने बताइएको छ । चीनले अमेरिका विरुद्ध युक्रेन पठाउन सक्ने र भारतसँगको सीमामा तैनाथ गर्न सक्ने सम्भावना रहेको रक्षा विज्ञहरुले बताएका छन् । लद्दाखसँगको सिमाना दुर्गम र सुनसान रहेकोले सैनिकहरु भन्दा ड्रोन तैनाथ गर्न सक्ने बताइएको छ । यो ड्रोनको अर्को विशेषता भनेको घरमै बसेर पनि जासुसी गर्न र आक्रमण गर्न सक्नेछन ।