काठमाडौँ । रुसको सैन्य अभ्यास भोस्तोक २०२२ मा चीनको सहभागितालाई पश्चिमी देशको प्रतिक्रियामाथि चिनियाँ मिडियाले अत्यधिक चर्चा गरेको छ । यो सैन्य अभ्यास एकदेखि सात सेप्टेम्बरको बीचमा रुसको सुदुर पूर्वी छेउमा हुँदैछ ।

सेप्टेम्बर १ देखि ७ सम्म सैन्य अभ्यास ‘भोस्तोक २०२२’ हुने र त्यसमा भारत, चीन र धेरै देशका ५० हजारभन्दा बढी सैनिक सहभागी हुने रुसले सोमबार जनाएको छ ।

रुसी समाचार एजेन्सी टासका अनुसार यो रणनीतिक गतिविधिमा विभिन्न देशका ५० हजार सैनिक, पाँच हजार युद्ध उपकरण र सैन्य उपकरण, १४० विमान, ६० युद्धपोत र अन्य जहाज हुनेछन् ।

अमेरिकाले यसलाई चिन्ताजनक भनेको थियो । समाचार एजेन्सी पीटीआईका अनुसार ह्वाइट हाउसका प्रेस सेक्रेटरी जीन पियरेले यस सम्बन्धमा सोधिएको प्रश्नमा भनिन्, ‘रुससँग अभ्यास गर्ने कुनै पनि देश अमेरिकाका लागि चिन्ताजनक छ, किनभने रुसले युक्रेनविरुद्ध अप्रत्याशित युद्ध सुरु गरेको छ तर भाग लिने प्रत्येक देशले आफैँले निर्णय लिनुपर्छ र म यो निर्णय उनीहरुमाथि नै छोड्नेछु ।’

चीनको आधिकारिक समाचार एजेन्सी सिन्ह्वाले उक्त अभ्यासको उद्घाटन समारोह अगस्ट ३१ अर्थात् बुधबार सोही ‘जोखिम सहर’ मा भएको जनाएको छ । चीनले यस अभ्यासमा उत्तरी थिएटर कमाण्डमा संलग्न आफ्ना स्थल, वायु र जलसेनाका करिब दुई हजार सैनिक पठाएको छ ।

यो सैन्य अभ्यास आफ्नो समयको सन्दर्भका लागि अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा चर्चामा छ । युक्रेनमा भएको आक्रमणपछि रुसको पश्चिम र जापानसँगको सम्बन्ध बिग्रँदै गएको छ । यद्यपि, चीनको रक्षा मन्त्रालयले यस अभ्यासमा आफ्नो सहभागिताको ‘वर्तमान अन्तर्राष्ट्रिय र क्षेत्रीय अवस्थासँग कुनै सरोकार नभएको’ भनेको छ ।

चीनको सरकारी पत्रिका ग्लोबल टाइम्सले बुधबार आफ्नो सम्पादकीयमा अमेरिकाले चीन र रुसबीचको सहकार्यको निन्दा गर्दै यसले हानी गरेको बताएको छ । अमेरिकाले रुससँगको मैत्रीपूर्ण सम्बन्धलाई ‘नयाँ अपराध’ मा परिणत गर्ने प्रयास गरेको अखबारले जनाएको छ ।

लेखमा चीनले अमेरिकाको निर्देशन पालना गर्न आवश्यक नरहेको उल्लेख गरिएको छ । चीनले आफ्नो सुरक्षा आवश्यकता र तालिम व्यवस्थापनका आधारमा कहिले, कहाँ र कोसँग सैन्य अभ्यास गर्ने भन्ने निर्णय गर्ने आफ्नो अधिकार रहेको बताएको छ ।

‘दोहोरो मापदण्डको आलोचना’
सम्पादकीयमा अमेरिकाले ‘दोहोरो मापदण्ड’ अपनाएकोमा पनि आलोचना गरेको छ । हालै अमेरिकाले आफ्नो सैन्य अभ्यासमा भारत, ताजिकिस्तान र मंगोलियाको सहभागितालाई ‘सार्वभौम निर्णय’ भनेर व्याख्या गरेको तर्क गरिएको छ ।

चीनको चेङ्दुमा रहेको डिफेन्स जर्नलद्वारा सञ्चालित सामाजिक सञ्जाल अकाउन्टले अमेरिकी मिडियाले षड्यन्त्रका आधारमा भोस्तोक–२०२२ सैन्य अभ्यासलाई आक्रामक रूपमा प्रचार गरिरहेको जनाएको छ ।

ग्लोबल टाइम्सको ब्लगले यस अभ्यासमा कुनै अचम्मको कुरा नभएको बताएको छ । यो चीन र रुसबीचको अन्य सैन्य अभ्यास जस्तै हो र अमेरिकाले एसिया–प्यासिफिक क्षेत्रमा हरेक वर्ष १० वटा यस्ता अभ्यास गर्ने बताइएको छ ।