काठमाडौं । चीनको दक्षिण–पश्चिम गुइझोउ प्रान्तस्थित मायाङ्हे राष्ट्रिय प्राकृतिक आरक्ष क्षेत्रमा पाँच वटा सुनौला रौँ भएका दुर्लभ ब्ल्याक लिफ मन्की (बाँदर) का बच्चा फेला परेका छन् । यसले विश्वकै सबैभन्दा ठूलो आरक्ष क्षेत्रमा रहेको यो दुर्लभ प्रजातिको संरक्षण सफलतापूर्वक अघि बढिरहेको संकेत गरेको छ ।
आरक्षका अनुसन्धानकर्ताहरूले हालै इन्फ्रारेड निगरानी प्रणाली मार्फत ती बच्चा बाँदरहरूको अस्तित्व पत्ता लगाएका हुन् । यस वर्ष मात्र यो आरक्षमा नयाँ जन्मिएका बाँदरहरूको यो तेस्रो समूह हो । जसले चीनका कास्र्ट क्षेत्रहरूमा लोपोन्मुख वन्यजन्तुको संरक्षणमा ठूलो सफलता देखाएको छ ।
हाल मायाङ्हे आरक्षमा करिब ५५० वटा यस प्रजातीका बाँदर ७२ स्थायी समूहमा बसोबास गरिरहेका छन् । यो तथ्याङ्कले आरक्ष क्षेत्र बाँदरहरूको सुरक्षित आवासका रूपमा मजबुत बन्दै गएको प्रमाणित गर्छ ।
कालो पात बाँदर चीनमा पहिलो स्तरको संरक्षित जनावरको रूपमा सूचीकृत छ र अन्तर्राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण संघको ‘लोपोन्मुख’ सूचीमा पनि पर्छ । यस प्रजातिलाई बसोबासका लागि अत्यन्तै विशेष र सुरक्षित वातावरण आवश्यक पर्छ ।
मायाङ्हे आरक्षको अद्वितीय कास्र्ट उपत्यकाको भौगोलिक बनावटले यी बाँदरहरूका लागि आदर्श आवास उपलब्ध गराएको छ । यहाँ २ हजार ३०० भन्दा बढी वनस्पति प्रजाति पाइन्छन् । जस मध्ये १४० भन्दा बढी बाँदरहरूको प्राकृतिक भोजन स्रोतका रूपमा काम गर्छन् ।
७०.२ प्रतिशत वन आच्छादन रहेको यो आरक्षले न केवल दुर्लभ बाँदरहरूको आवास सुरक्षित गरेको छ, तर यसले चीनको दक्षिण–पश्चिमी क्षेत्रका लागि एक बलियो पारिस्थितिक अवरोधका रूपमा पनि काम गरिरहेको छ ।
सीसीटीभी