
काठमाडौँ । टर्कीले तत्कालिन सोभियत संघको प्रविधि र सिद्धान्तको प्रयोग गरेर निर्माण गरिएको पहिलो समुद्री स्किमिङ ड्रोन सार्वजनिक गरेको छ ।
शीतयुद्धको समयमा सोभियत संघले अमेरिका र नेटो देशलाई चक्मा दिँदै ‘क्यास्पियन सी मोन्स्टर’ जस्ता अद्भुत समुद्री विमानहरू निर्माण गरेको थियो । ती विमानहरु समुद्री सतहभन्दा कम उचाइमा उडान भर्ने भएकाले अमेरिकी राडारहरुलाई सजिलै छल्ने गरेका थिए ।
विज्ञहरुका अनुसार टर्कीको नयाँ टयाली ड्रोन पनि सोभियत वैज्ञानिकहरुलाई विकास गरेको सिद्धान्तमा रहेर निर्माण गरेको हो । यो विश्वको पहिलो बहुउद्देश्यीय समुद्री स्किमिङ युएभी हतियार भएको कर्कीले दाबी गरेको छ ।
टर्कीको सोलिड एरो कम्पनीले टयालीलाई विश्वको पहिलो सि–स्किमिङ बहुउद्देश्यीय मानवरहित एरियल भेहिकल भएको दाबी गरेको छ । यो समुद्रभन्दा केवल ३० सेन्टिमिटरको उचाइमा उड्न सक्छ र विङ्ग–इन–ग्राउन्ड (डब्लुआइजी) प्रभाव प्रयोग गर्दछ । जसले यसलाई हावामा थप लिफ्ट र दक्षता दिन्छ। यति कम उचाइमा उडानको कारण यो परम्परागत नौसेना रडारमा लगभग अदृश्य रहन्छ।
टयाली ड्रोनको कम्प्याक्ट साइज छ। यसको लम्बाइ ९.१९ फिट र पखेटा ९.८४ फिट छ। यो ३० सेन्टिमिटरदेखि १०० मिटरको उचाइमा उड्न सक्छ। र ३० किलोग्राम (६६ पाउण्ड) सम्मको पेलोड बोक्न सक्छ। यसमा उन्नत सेन्सर, साना एन्टीशिप हतियार वा निगरानी उपकरणहरू जडान गर्न सकिन्छ। यो पूर्णतया इलेक्ट्रिक इन्जिन र लिपो ब्याट्रीबाट चल्छ । जसको उडान अवधि ३ घण्टा र सञ्चालन दायरा २०० किलोमिटर छ। यसको फोल्ड गर्न मिल्ने पखेटाहरूले यसलाई छिट्टै तैनाथ गर्न सजिलो बनाउँछ ।
टयालीको बारेमा सबैभन्दा विशेष कुरा यसको स्टिल्थ डिजाइन र रडारबाट बच्ने क्षमता हो। यसलाई सामान्य आक्रमण, शीर्ष आक्रमण र हार्बर आक्रमण जस्ता धेरै अपरेशनहरूको लागि प्रयोग गर्न सकिन्छ। यसको एआई संचालित उडान नियन्त्रण प्रणालीको साथमा यो दिन होस् वा रातमा पनि सटीक र द्रुत आक्रमणहरू गर्न सक्षम छ।
विज्ञहरुले सोभियत वैज्ञानिकहरुले विकास गरेको सिद्धान्तको ‘चोरी’ गरेर टर्कीले नयाँ ड्रोनको विकास गरेको दाबी समेत गरेका छन् ।